เซเว่นของญี่ปุ่น

ไปเดินเที่ยวญี่ปุ่นมาสี่ห้าวัน  สังเกตว่าในญี่ปุ่นนี้เขาก็มีเซเว่นทั่วทุกหนแห่ง  แต่ไม่ใช้ชื่อว่า เซเว่นอีเลเว่น (7-eleven) เหมือนบ้านเรานะครับ  เขาจะใช้ชื่อว่า เซเว่นแอนด์ไอ โฮลดิ้ง (Seven & i holdings)  ก็เลยลองค้นหาที่มาดูก็พบว่า  จริงๆแล้วนี้  เซเว่นอีเลเว่นมีจุดกำเนิดมาจากร้านขายของชำในอเมริกาเมื่อแปดสิบกว่าปีก่อน  โดยในยุคนั้นเขาขายไข่และขนมปัง  ปรากฎว่าขายดิบขายดีก็เลยแตกขยายสาขาออกไปทั่วอเมริกา  จนกระทั่งพอถึงปี 1998 ก็เจอปัญหาเศรษฐกิจว่าต้นทุนสูงเกินไป  จวนเจียนจะล้มละลาย  ก็มีเครือร้านสะดวกซื้อของญี่ปุ่นชื่อ Ito-Yakado เข้ามาเทคโอเวอร์  กลายเป็นบริษัทของญี่ปุ่นไปโดยสมบูรณ์  แปรสภาพมาเป็น Seven & i Holdings ซึ่งตัว i นี้ก็มาจาก Ito-Yakado นั่นเอง  มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่โตเกียว

และบริษัท เซเว่นแอนด์ไอ โฮลดิ้งนั้นก็ไม่ใช่ธรรมดา เพราะนอกจากเป็นเจ้าของแบรนด์เซเว่นแล้ว  เขายังเป็นเจ้าของ ลอฟท์​ (LOFT ที่ขายของน่ารักๆมีสาขาอยู่ที่สยามดิสคัฟเวอรี่ไง), โรบินสัน และโซโก้อีกด้วย  จัดเป็นเครือร้านค้าปลีกที่ใหญ่ที่สุดในญี่ปุ่นเลย

 

เฉพาะในญี่ปุ่นเท่านั้นที่จะใช้คำว่า เซเว่นแอนด์ไอโฮลดิ้ง ครับ นอกนั้นทั่วโลกใช้ 7-eleven กันหมด  โดยความแตกต่างก็คือ เซเว่นของญี่ปุ่นนั้น  ไม่ใช่แค่ร้านสะดวกซื้อธรรมดา  แต่เทียบระดับได้กับซุปเปอร์มาร์เก็ตเลยเชียว  มีทั้งขายอาหารสด ให้เช่าวิดีโอ ขายขนม ขายดอกไม้ ขายช็อกโกแลทวาเลนไทน์  ขายการ์ดวันเกิด ขายประกัน  ทำให้แบรนด์ยิ่งแข็งแกร่งแตกยอดออกไปเรื่อยๆ

ถ้าได้เข้าไปเดินในเซเว่นของญี่ปุ่น จะสังเกตเห็นว่ามีตู้ ATM ของเซเว่น แบงก์  ซึ่งเป็นหนึ่งในธุรกิจของเซเว่นแอนด์ไอ  มีบริการกดเงินจากบัตร ATM ได้ทุกแบบที่มีในโลก รวมทั้งยูเนี่ยนเพย์ของจีน แล้วก็ยังโอนเงินไปต่างประเทศได้อีกตะหาก (ผ่านเครือข่ายเวสเทิร์นยูเนี่ยน) ซึ่งเซเว่น แบงก์นี้ก็เป็นธนาคารจริงๆเป็นเรื่องเป็นราว มีบัญชีเงินฝาก มีบัตรเครดิต มีให้กู้เงินได้เหมือนธนาคารทั่วไปด้วยครับ  มีบริการไอแบงก์กิ้งบนมือถือด้วย

บัตรเงินสดสมาร์ทเพิร์สของเซเว่นบ้านเราก็มีไอเดียมาจากเซเว่น แบงก์ของญี่ปุ่นนี่แหละครับ  ซีพีออลล์บ้านเราเอามาทำภายใต้ชื่อ “ไทยสมาร์ทการ์ด"

Lawson ร้านสะดวกซื้ออันดับสองของญี่ปุ่น

ในบรรดาร้านเซเว่นทั่วโลกนั้น  ไทยเรามีจำนวนสาขามากเป็นอันดับสามเลยเชียว  คือ ราวๆ 7600 สาขา (ผ่านทางบริษัท ซีพีออลล์) ซึ่งแน่นอนว่าอันดับหนึ่งคือ ญี่ปุ่น  อันดับสองคือ อเมริกา  แล้วก็มีสาขาไปอีก 16 ประเทศทั่วโลก นับจำนวนสาขาทั้งหมดได้ราวๆห้าหมื่นกว่าแห่ง  โดยแต่ละประเทศก็จะมีบริษัทมาซื้อแฟรนไชส์ไปทำเซเว่นในประเทศของตัวเอง  ของเมืองไทยเราก็คือ ซีพีออลล์ นั่นเอง (ในตลาดหุ้นใช้ชื่อ CPALL)

ชื่อ 7-elelven นั่นมีที่มาดั้งเดิมจากว่า  ร้านนี้เปิดเจ็ดโมงเช้าถึงห้าทุ่ม (7am - 11pm) ครับ  แม้ตอนนี้เป็นที่รู้กันว่าเปิด 24 ชั่วโมงก็ตาม  แต่แบรนดิ้งคำว่า “เซเว่นอีเลเว่น” นั้นติดตลาดโลกไปเสียแล้ว  บรรดาผู้บริหารก็จึงไม่คิดจะเปลี่ยนแปลงชื่ออะไรต่อไปอีก

ถ้าพูดถึงเฉพาะในญี่ปุ่น  แบรนด์เซเว่นก็มีคู่แข่งที่สำคัญคือ ลอว์สัน (Lawson) และ แฟมิลี่มาร์ท (FamilyMart) ครับ  แต่เมื่อเทียบขนาดแล้วก็ยังสู้เซเว่นไม่ได้

ข้อสังเกตก็คือ ทั้งเซเว่น, ลอว์สัน และแฟมิลี่มาร์ท นั่น  ทั้งหมดมีจุดเริ่มต้นในอเมริกาครับ  แต่ตอนหลังก็ถูกญี่ปุ่นเทคโอเวอร์หมดกลายเป็นของญี่ปุ่นหมดแล้ว  ใครเคยดื่มเบอร์เบินยี่ห้อ Maker’s Mark ที่ผลิตในรัฐเคนตั๊กกี้ หรือกระทั่งวิสกี้ Jim’s Beam คงจะตกใจถ้าได้รู้ว่าตอนนี้โดนมหาเศรษฐีญี่ปุ่นซื้อไปเรียบร้อยแล้วเช่นกัน......